Apteryx oweni  (75 x 75 cm)

Casuavius australis (34 x 34 cm)

O, verzamelen van eieren in weerwil van de tijd (2017 – 2021)

Alle foto’s zijn pigmented fine art prints

34 x 34 cm, edition 5 + 1 AP €  850,- (incl. lijst en BTW)
75 x 75 cm, edition 5 + 1 AP € 1800,- (incl. lijst en BTW)


Dat was een verschrikkelijke tijd! In de nacht van 24 op 25 juli werd Hamburg voor het eerst gebombardeerd. Mijn afdeling, het academisch ziekenhuis Eppendorf, werd verwoest, evenals mijn huis in de Elise-Averdieckstraße. Alles werd hier vernietigd, mijn collectie en bibliotheek. […] Nu kwam ik terecht in een klein boerendorpje in de buurt van Halle, waar ik mijn vrouw en kleinzoon vestigde. Nu is alles weg, mijn hele levenswerk is verwoest! Maar ik zal zeker opnieuw beginnen, en het zal beter worden opgebouwd dan voorheen. Als teken dat ik ornithologisch ongebroken ben, wil ik je vertellen dat ik bij mijn aankomst hier meteen twee nesten van Hirundo rustica onderzocht en ontdekte dat ze op zwak bebroede eieren zaten – per nest 4 eieren. Dit is alleen maar om te laten zien dat ik nog helemaal ben.” Moebert aan Schönwetter, 4 augustus 1943

De geselecteerde passages uit de correspondentie geven een zeer subjectieve kijk op de geschiedenis: gebeurtenissen beschreven vanuit het gezichtspunt van een groep oölogen en ornithologen. Het is een reconstructie van het verleden vanuit dit opmerkelijke perspectief. De selectie van eieren uit de collectie is net zo subjectief: de meeste eieren werden geselecteerd omdat ze in de correspondentie werden genoemd: zo wordt er een link gelegd tussen eieren en geschiedenis, het drama dat doorklinkt uit de woorden van de ornithologen wordt vertaald naar hoe de eieren worden afgebeeld.

Het is het drama van een wereld van contrasten, een wereld van zwart en wit, met weinig ruimte voor nuances. In plaats van de eieren op een ‘objectieve’ manier te documenteren, waarbij ze gelijkmatig worden belicht en gefotografeerd met een liniaal die de grootte aangeeft, wijkt mijn benadering af van dit traditionele beeld. De kleuren van de eierschalen, die bij verschillende vogelsoorten zeer prominent aanwezig zijn, heb ik bij de meerderheid van de eieren sterk gereduceerd. Dit maakt de eieren gelijkwaardig aan elkaar, want net als bij het ‘koor van oölogen en ornithologen’ gaat het mij niet om een individueel ei en de kenmerken van de soort, maar om een selecte groep eieren die gekoppeld zijn aan historische verhalen. Door de eieren in een donkere omgeving te plaatsen, worden ze ontdaan van elk gevoel van grootte. De belichting met grote contrasten tegen een donkere achtergrond sluit ook aan bij de dramatiek die doorklinkt in de correspondentie.

 

O, collecting eggs despite the times (2017 – 2021)

All photos are pigmented fine art prints

34 x 34 cm, edition 5 + 1 AP €  850,- (incl. frame and VAT)
75 x 75 cm, edition 5 + 1 AP € 1800,- (incl. frame and VAT)

 

Contrast

That was a terrible time! On the night of 24/25 July, Hamburg was bombed for the first time. My department, the Eppendorf University Hospital, was destroyed, as well as my house in Elise-Averdieckstraße. Everything was destroyed here, my collection and library. […] Now I ended up in a small farming village near Halle, where I put up my wife and little grandson. Now everything is gone, my whole life’s work is destroyed! But I will certainly start again, and it will be built up better than I had before. As a sign that I am ornithologically unbroken, I want to tell you that on my arrival here I immediately examined two nests of Hirundo rustica and found that they were sitting on weakly incubated eggs – per nest with 4 eggs. This is just to show that I am still fully awake.”  Moebert to Schönwetter, 4 August 1943

The selected passages from the correspondence provide a highly subjective view of history: events described from the point of view of a group of oologists and ornithologists. It is a reconstruction of the past from this remarkable perspective. The selection of eggs from the collection is similarly subjective: most of the eggs were selected because of they were mentioned in the correspondence: thus creating a link between eggs and history, the drama that resounds from the words of the ornithologists is translated into how the eggs are portrayed.

It is the drama of a world of contrasts, a world of black and white, with little room for nuances. Instead of documenting the eggs in an ‘objective’ way, where they are evenly lit and photographed with a ruler that indicates the size, my approach deviates from this traditional image. The colours of the egg shells, which are very prominent in various bird species, I have strongly reduced in the majority of the eggs. This makes the eggs equivalent to each other, because, similar to the ‘choir of oologists and ornithologists’, I am not concerned with an individual egg and the characteristics of the species, but with a select group of eggs linked to historical narratives. By placing the eggs in a dark environment, they are stripped of any sense of size. The lighting with great contrasts against a dark background also links up with the drama that comes through in the correspondence.

Stercorarius paraiticus (75 x 75 cm)

Larus cachinnans (75 x 75 cm)

Geschiedenis en natuur
Zoals Hannah Arendt opmerkt, wordt er al sinds de Griekse oudheid een onderscheid gemaakt tussen het lineaire verloop van de geschiedenis van de mens en de cyclische ontwikkeling van de natuur: “Mensen zijn ‘sterfelijken’ […] want dieren bestaan alleen als leden van hun soort en niet als individuen. De sterfelijkheid van de mens ligt in het feit dat individueel leven […] met een herkenbaar levensverhaal van geboorte tot dood, oprijst uit biologisch leven.” [1] Lange tijd heerste het idee dat de natuurwetten die ten grondslag liggen aan de cyclische ontwikkeling ontdekt konden worden door de “vermeende absolute objectiviteit en precisie van natuurwetenschappers”. [2] Geloofde Schönwetter dat hij het mysterie van het ei kon ontdekken door middel van “absolute objectiviteit en precisie” als hij schrijft:

“Hoe meer ik ze bestudeer, hoe meer de overtuiging groeit dat er van de eierschaal nog vele raadsels op te lossen zijn. […] 200.000 eieren moeten zijn bestudeerd en 50.000 daarvan moeten zijn gewogen en onderzocht met een vergrootglas, en velen moeten steeds weer zijn vergeleken.” (Schönwetter aan Von Boxberger, 4 juli 1935)

Zoals Arendt opmerkt, is de vermeende objectiviteit nu achterhaald: “De verwarring in de kwestie van ‘objectiviteit’ was de aanname dat er antwoorden konden zijn zonder vragen en resultaten onafhankelijk van een vragend wezen.” [3]

 

History and Nature
As Hannah Arendt points out, since the Ancient Greek, a distinction has been for centuries made between the linear course of history for humans and the cyclical development of nature: “Men  are ‘mortals’ […] for animals exist only as members of their species and not as individuals. The mortality of man lies in the fact that individual life […] with a recognizable life-story from birth to death, rises out of biological life.” [1] For a long time, the idea prevailed that natural laws underlying cyclical development could be discovered through “allegedly absolute objectivity and precision of natural scientists “. [2] Did Schönwetter believe that he could discover the mystery of the egg by means of “absolute objectivity and precision” when he writes:

The more I study them, the more the conviction grows that from the egg shell there are still many riddles to be solved. […] 200,000 eggs must have been studied and 50,000 of them must have been weighed and examined with a magnifying glass, and many must have been compared over and over again.” (Schönwetter to Von Boxberger, 4. July 1935)

As Arendt points out, the supposed objectivity is now obsolete: “The confusion in the issue of ‘objectivity” was to assume that there could be answers without questions and results independent of a question-asking being.” [3]

Rhea pennata (34 x 34 cm)

Rea macrorhyncha (34 x 34 cm)

Ab ovo
Het ei wordt vaak gebruikt als metafoor voor het leven. De Latijnse uitspraak Ab ova betekent letterlijk ‘uit het ei’, maar wordt vaak gebruikt in de idiomatische betekenis van ‘vanaf het allereerste begin’. Ab ova staat ook voor een lineaire vertelwijze. In mijn project wordt het ei een kwetsbare metafoor voor het leven en alles wat de natuur voortbrengt en wat onderhevig is aan menselijk handelen. Hoewel het in verschillende passages van de tekst lijkt alsof er een scheiding gemaakt kan worden tussen de gebeurtenissen op het wereldtoneel en het Kammerspiel in de eierverzameling, zijn ze onlosmakelijk met elkaar verbonden. O gaat over het verband tussen geschiedenis en natuur, en de plaats van de mens daarin.

De eiercollectie van Schönwetter maakt deel uit van de zoölogische collecties van de Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg.

 

Ab ovo
The egg is frequently used as a metaphor for life. The Latin pronunciation Ab ova literally means ‘from the egg’, but is often used in the idiomatic sense of ‘from the very beginning’. Ab ova also stands for a linear narrative method. In my project, the egg becomes a vulnerable metaphor for life and everything that nature brings forth and what is subject to human action. Although in various passages of the text it seems as if a separation can be made between the events on the world stage and the Kammerspiel in the egg collection, they are inextricably linked. O is about the connection between history and nature, and man’s place in it.

Schönwetter’s egg-collection is part of the Zoological collections of the Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg.

[1] Hannah Arendt, ‘Between Past and Future’, Viking Press 1961, page 42.
[2] Hannah Arendt, ‘Between Past and Future’, Viking Press 1961, page 48.
[3] Hannah Arendt, ‘Between Past and Future’, Viking Press 1961, page 49.

Tyto alba (34 x 34 cm)

Perdix Perdix (34 x 34 cm)